Inflatie, stijgende hypotheekrentes, historisch lage spaarrentes en beurscrashes... welke nieuwssite je ook opent; de financiële begrippen vliegen je om de oren. Er heerst dan ook al maandenlang onduidelijkheid en onzekerheid bij vrijwel alle doelgroepen: fervente spaarders, fanatieke beleggers, beginnende beleggers, starters op de woningmarkt en woningbezitters. Wat is nu slim om te doen met je geld?
Als je na het betalen van je rekeningen en vaste lasten geld overhoudt, vraag jij je nu misschien ook wel af wat je in vre-des-naam met dat geld moet. Is het nog wel verstandig om te sparen? En versneld aflossen, is dat nog een aanrader? Beginnen met beleggen: zou je dat wel doen in deze tijden?
Ook ik was de afgelopen maanden een enorme twijfelkont. Het financiële plan dat ik eind 2021 maakte voor mezelf, kan ik nu eigenlijk rechtstreeks de prullenbak in mikken. Alle financiële voornemens en doelen die ik in december vorig jaar vol vertrouwen op papier zette, waren gebaseerd op de economische situatie van toen. Van een oorlog in Oekraïne en gigantisch stijgende hypotheekrente, waren toen nog geen sprake.
Er is dus veel veranderd. En die verandering vraagt ook om een verandering in mijn financiële plan. Wat is slim om nu te doen met geld dat je overhoudt? In dit artikel neem ik je mee langs alle mogelijkheden: sparen, versneld aflossen, beleggen óf gewoon uitgeven.
Een kleine disclaimer: ik ben geen financieel adviseur en geef je dan ook geen concreet advies over wat je wel of niet moet doen. Ik schrijf deze blog op basis van mijn eigen kennis en inzichten over financiën en probeer voor mezelf (en voor jou!) de mogelijkheden die je hebt uiteen te zetten.
Sparen
"Je moet sparen voor later!" Een uitspraak veel kinderen van hun ouders meekrijgen in hun jeugd. Tot 2009 was dat inderdaad nog best wel interessant. Je kreeg toen bij banken gemiddeld zo'n 4,5% rente op je spaargeld (bron: De Nederlandsche Bank). Niet vervelend - sterker nog - die rente tikte best aan. Zonder iets te doen en je spaargeld braaf te laten staan (of zelfs aan te vullen) verdiende je een leuk zakcentje met die spaarrente.
Daarna ging het alleen maar bergafwaarts met de spaarrente totdat we in 2021 de primeur te pakken hadden: mensen met een dikke spaarrekening kregen zelfs met een negatieve spaarrente te maken. In plaats van rente te ontvangen over hun spaargeld, moesten zij zelfs rente betalen. Ze werden dus "afgestraft" omdat ze veel spaargeld hadden (boven de €100.000 aan spaargeld betaal je op dit moment vaak een negatieve spaarrente bij veel banken).
En ook als je geen enorme bankrekening hebt, hoef je niet te verwachten dat je nog profiteert van een leuke rente. Op dit moment is de spaarrente bij de meeste banken zo'n 0,01%. Met een beetje geluk krijg je met deze spaarrente nog een paar euro op je spaarrekening gestort in het nieuwe jaar. Niet bepaald de moeite waard, dus.
Dan hebben we ook nog eens te maken met extreme inflatie, de hoogste sinds april 1976. In maart 2022 was de inflatie bijna 10% (bron: CBS). Dat betekent ook dat het spaargeld op je spaarrekening staat, als het ware 10% minder waard geworden is ten opzichte van maart 2021.
Oftewel: sparen lijkt op basis van deze data niet echt meer te lonen. Wat kun je nu het beste doen?
Tip 1: Bereken hoeveel spaargeld je écht nodig hebt
Ook al word je van sparen op dit moment allesbehalve rijk, spaargeld achter de hand hebben is toch wel een must. Want wat doe je anders als je auto stuk gaat, je wasmachine het begeeft of je voor onverwachte zorgkosten komt te staan? Dan is het toch wel handig als je dit soort rekeningen kan betalen.
Bereken daarom eens hoeveel spaargeld je nu nodig hebt. Ik vind de BufferBerekenaar van Nibud een ideale tool. Daarmee ontdek je op basis van jouw situatie en bezittingen hoeveel spaargeld je in ieder geval achter de hand moet hebben.
Daarmee weet je zeker dat je genoeg hebt, maar voorkom je ook dat je overdreven veel spaargeld hebt. Want dat "extra" spaargeld kun je misschien wel beter benutten, bijvoorbeeld door te beleggen of versneld af te lossen (daarover later meer).
Tip 2: Maak spaarpotjes aan op je spaarrekening
Maak vervolgens aparte spaarpotjes aan op je spaarrekening. Dit kan tegenwoordig (gratis!) bij vrijwel alle grote banken. Zo heb ik bijvoorbeeld een apart spaarpotje voor m'n auto, onverwachte zorgkosten en een kapotte wasmachine. Ik weet daardoor dat ik genoeg heb. Ook heb ik nog een algemene buffer van zo'n €10.000. Altijd lekker.
Met deze spaarpotjes weet ik zeker dat ik voldoende spaargeld heb en weet ik dus ook dat meer spaargeld (op basis van mijn korte- en lange termijntoekomstplannen) niet per se nodig is. Zeker niet vanwege de inflatie en lage spaarrente.
Versneld aflossen
Als je een hypotheek hebt én je elke maand geld overhoudt, dan heb je er misschien wel eens over nagedacht om versneld af te lossen. Misschien doe je dat nu zelfs al.
Bij de meeste hypotheken mag je een bepaald bedrag per maand of per jaar boetevrij aflossen. Bij veel hypotheekverstrekkers is dat zo'n 10% van het oorspronkelijke hypotheekbedrag per jaar. Door periodiek, versneld af te lossen:
- Verlaag je je maandlasten;
- Betaal je over de gehele looptijd minder rente.
Best interessant, dus! Zeker als je je hypotheek een jaar of 10 of 20 geleden afsloot. Toen waren de hypotheekrentes nog hoog. Als je de afgelopen 5 jaar een hypotheek hebt afgesloten, dan heb je ongetwijfeld geprofiteerd van heel aantrekkelijke hypotheekrentes van soms wel minder dan 1%.
Ik sloot bijvoorbeeld eind 2018 een hypotheek af en had een hypotheekrente van 2,22%. De jaren daarna daalde de hypotheekrente flink.
Tot begin 2022. Sinds dat moment zien we ineens weer een stijging in de hypotheekrente. En die gaat nog hard ook. Waar je in oktober nog een hypotheekrente voor 5 jaar kon vast zetten tegen 0,9%, is dat in juni 2022 al 3,3% (bron: Business Insider).
Ontwikkeling hypotheekrente 2021 & 2022 - Bron: Trading Economics & Business Insider
Is het nog wel slim om versneld af te lossen? Dat is afhankelijk van de hypotheekrente die je nu betaalt én wat je plannen zijn voor de komende jaren.
Wanneer is versneld aflossen minder interessant?
Wanneer de hypotheekrente die jij betaalt lager is dan de gemiddelde hypotheekrente op dit moment en/of wanneer je van plan bent om de komende jaren een nieuwe woning te kopen.
Wanneer je op redelijk korte termijn van plan bent om een nieuwe woning te kopen, is de kans namelijk groot dat je extra hypotheek gaat afsluiten. De meeste mensen verhuizen namelijk naar een woning die duurder is dan de huidige koopwoning waar ze in wonen.
Je mag in principe wel de hypotheekrente over je "oude" hypotheek behouden. Maar over de extra hypotheek die je gaat afsluiten, betaal je de rente die op dat moment geldt. En die gaat naar verwachting flink stijgen de komende jaren.
Ik heb op dit moment bijvoorbeeld nog een openstaande hypotheek van zo'n €130.000 met een rente van 2,22%. Als ik die versneld zou aflossen én over een paar jaar een nieuwe, duurdere woning koop, moet ik over een relatief groter bedrag een hogere hypotheekrente afsluiten.
Ik kan op dit moment dus beter niet versneld aflossen, zodat ik nog over een zo groot mogelijk bedrag van die lage rente profiteer.
Wanneer is versneld aflossen nog wél interessant?
Als de hypotheekrente die jij betaalt hoger is dan de gemiddelde hypotheekrente op dit moment (die kans is groot als je voor +/- 2011 een hypotheek hebt afgesloten) en/of wanneer je niet per se van plan bent om de komende jaren te verhuizen.
Dan kan versneld aflossen op je hypotheek zeker interessant zijn, omdat je daarmee je maandlasten verlaagt en over de gehele looptijd een lagere rente betaalt. Bovendien ben je toch niet van plan om op korte(re) termijn te verhuizen en hoef je dus ook geen rekening te houden met het aangaan van een nieuwe hypotheek tegen een veel hogere rente.
Beleggen
En dan beleggen: is dat slim? Als je nog niet belegt, vraag je je misschien af of dit moment (nog lagere koersen dan de startperiode van de coronacrisis in 2020) hét moment is om te starten. En als je al wel belegt en je beleggingen flink ziet dalen, vraag je je ongetwijfeld af wat nu slim is om te doen: even wachten met extra geld inleggen of júíst bijkopen?
Wat gebeurt er nu op de beurzen?
Eerst even wat achtergrondinformatie. Want wat is er nu precies aan de hand? De koersen van vrijwel alle beleggingsproducten - van Bitcoin tot aandelen en indexfondsen - dalen. Hoe komt dat?
Door alles wat er nu gaande is (de spaarrente stijgt flink, de oorlog in Oekraïne, er is sprake van enorme inflatie), zijn beleggers sceptisch. De kans op een recessie wordt realistischer en dat zie je terug in de koersen die dalen.
Kijk maar eens naar de koers van de AEX, de belangrijkste Nederlandse beursindex die uit de 25 meest verhandelde, Nederlandse bedrijven bestaat. Na een opleving eind vorig jaar, is de koers nu weer flink gedaald:
Is het nu dan wel een goed moment om te beleggen?
Een interessante vraag. Want op de vraag "Wanneer is het beste moment om te beginnen met beleggen?" antwoordt menig persoon: "Vandaag, het liefst gisteren". Dat heeft ermee te maken dat uit vrijwel elk onderzoek blijkt, dat het slim is om zo vroeg mogelijk te beginnen met beleggen. Want hoe langer belegd geld de mogelijkheid krijgt om de renderen, hoe meer waard het vaak wordt. Je profiteert dan namelijk optimaal van het zogenaamde achtste wereldwonder: het rente-op-rente-effect. Emma van de blog Skere Student legt daar op een duidelijke manier meer over uit in het artikel waar ik naar link.
Ik geloof dan ook niet in de perfecte timing als het gaat om beleggen. Hoe eerder je in je leven begint met beleggen, hoe beter. Bovendien kan zelfs de slimste financieel adviseur de beurs niet voorspellen. Ook dat blijkt uit tientallen onderzoeken.
Ik geloof daarom zelf in een Buy & Hold Strategie. Dat betekent dat ik beleggingsproducten koop, niet verkoop en als het ware "vasthoud" tot het moment dat ik mijn beleggingen op wil nemen. En dat is pas over 30 tot 40 jaar.
Ik geloof daarom zelf in een Buy & Hold Strategie. Dat betekent dat ik beleggingsproducten koop, niet verkoop en als het ware "vasthoud" tot het moment dat ik mijn beleggingen op wil nemen. En dat is pas over 30 tot 40 jaar.
Bovendien leg ik elke maand een vast bedrag beleg in op een vast moment, ongeacht de koersen op dat moment.
Dat doe ik door bij te kopen in breed gespreide beleggingsproducten zoals ETF's en indexfondsen. Deze beleggingsproducten bestaan uit meerdere aandelen en/of volgen de koers van meerdere beleggingsproducten. Daardoor hoop ik mijn risico optimaal te spreiden en de kans op een positief rendement op lange termijn (30 tot 40 jaar) te vergroten.
Dat doe ik door bij te kopen in breed gespreide beleggingsproducten zoals ETF's en indexfondsen. Deze beleggingsproducten bestaan uit meerdere aandelen en/of volgen de koers van meerdere beleggingsproducten. Daardoor hoop ik mijn risico optimaal te spreiden en de kans op een positief rendement op lange termijn (30 tot 40 jaar) te vergroten.
Ik beleg bijvoorbeeld elke maand €200 in het Indexfonds Aandelen Wereldwijd Totaal bij Meesman. Dit indexfonds bestaat uit ruim 6.000 bedrijven, waardoor je in één keer in vrijwel alle beursgenoteerde bedrijven wereldwijd belegt.
Ik heb hier helemaal geen omkijken naar, het bedrag wordt maandelijks van mijn rekening afgeschreven op een vaste dag en ook op een vast moment belegd in het indexfonds. Ik beleg voor de lange termijn en heb het geld pas rond mijn 65e nodig. Ik geef mijn belegde geld dus lekker lang de tijd om te renderen en blijf gewoon periodiek bijkopen, ongeacht wat er gebeurt in de wereld.
Ik heb hier helemaal geen omkijken naar, het bedrag wordt maandelijks van mijn rekening afgeschreven op een vaste dag en ook op een vast moment belegd in het indexfonds. Ik beleg voor de lange termijn en heb het geld pas rond mijn 65e nodig. Ik geef mijn belegde geld dus lekker lang de tijd om te renderen en blijf gewoon periodiek bijkopen, ongeacht wat er gebeurt in de wereld.
Dus is "nu" een goed moment om te beleggen? Wat mij - en veel beleggers - betreft bestaat het "goede moment" dus niet. Feit is wel dat veel koersen nu erg laag staan, waardoor het nu absoluut een goed moment kan zijn om te starten met beleggen. Het is "uitverkoop" 😉
Ook als je al wel belegt en nu een piepklein beetje in paniek raakt omdat je je beleggingen met de dag minder waard ziet worden, is doorgaan met beleggen met het oog op de lange termijn, waarschijnlijk alsnog een goed idee. Wat dan geen goed idee is? Vanuit paniektoestand al je beleggingen (met verlies) verkopen. Je maakt pas écht verlies als je verkoopt. Zolang je belegde geld - het zij met rode cijfers - gewoon in je portefeuille blijft staan en geduld blijft houden, kan je belegde geld over een paar maanden of jaren gewoon weer meer waar worden.
Dan maar gewoon alles uitgeven...?
Oké, sparen is dus niet interessant, versneld aflossen in veel gevallen ook niet en beleggen vind je misschien ook wat spannend in deze tijden. Moet je je geld dan maar gewoon tot de laatste eurocent uitgeven?
Volgens het gezegde "Geld moet rollen", in ieder geval wel. Bovendien stimuleren we de economie door ons geld uit te blijven geven. Maar ja, je wil ook aan later denken.
Zelf vind ik een combinatie van alle mogelijkheden die ik in deze blog noem, dan ook het fijnst, verstandig en veilig voelen. Ik spaar geld, los mijn hypotheek af, beleg mijn geld én geniet in het nu door geld uit te geven.
Tip: werk met percentages op basis van je doelen & economische omstandigheden
Welk bedrag waar naartoe gaat, bepaal ik op basis van mijn eigen doelen en de economische omstandigheden. De afgelopen jaren heb ik bijvoorbeeld een groot gedeelte versneld afgelost op mijn Starterslening, omdat het mijn doel was die zo snel mogelijk volledig af te lossen. Nu is versneld aflossen op mijn hypotheek dus niet per se slim, vanwege de lage rente die ik heb én mijn plan om in de komende vijf jaar een nieuw huis te kopen.Ook mijn spaarrekening is in principe gevuld genoeg. Daarom geef ik nu prioriteit aan beleggen. De komende maanden ben ik van plan om zo'n 70% van mijn overgebleven geld te beleggen en 30% te sparen. Die percentages kan ik continu aanpassen, als mijn doelen of de economische situatie veranderen.
Ik ben benieuwd: wat ben jij van plan om de komende tijd met jouw geld te doen?
Geen opmerkingen
Een reactie posten