Vandaag nog inzicht krijgen in je inkomsten en uitgaven

Vorige week kreeg ik een berichtje via Instagram van een volger: "Ik wil even zeggen dat ik je heel dankbaar ben dat je me ertoe hebt gezet om mijn financiën bij te houden. Ik heb ontdekt dat ik van mijn DUO-lening en bijdrage van mijn moeder eigenlijk gewoon rond kan komen. Dat geeft me heel veel rust! De conclusie is dat ik meer aan mezelf mag uitgeven, na meer dan een jaar heel zuinig te hebben geleefd en ik weet nu dat er ruimte is om te investeren in mijn bedrijf."

Dit berichtje laat eigenlijk precies zien waarom het in mijn ogen zo belangrijk is om écht te weten wat er inkomt en uitgaat. Door voor jezelf overzicht te creëren in je inkomsten en uitgaven ontdek je:

• Of er elke maand meer uitgaat dan er binnenkomt
• Aan welke categorieën jij (te) veel geld uitgeeft
• Of er nog geld overblijft en zo ja, hoeveel

Hoe creëerde ik inzicht in mijn financiële situatie?

Zelf begon ik op mijn negentiende voor het eerst met het bijhouden van mijn inkomsten en uitgaven. Tot die tijd was de noodzaak nooit echt groot. Ik woonde nog thuis, verdiende prima met meerdere bijbaantjes en had weinig uitgaven.

Toen ik negentien was, ging ik voor het eerst het huis uit. Ik ging op kamers in een klein dorpje in de buurt van Amsterdam en vanaf dat moment moest ik alles zelf betalen; van de huur tot aan boodschappen en kleding. Ik had het geluk dat ik nog studiefinanciering kreeg (dat was destijds zo'n €300,- per maand als je een uitwonende student was), ik kreeg €300,- stagevergoeding en werkte in het weekend bij een restaurant waar ik maandelijks ook nog zo'n €100,- verdiende.

Met €700,- per maand moest ik dus zien rond te komen. Mijn huur alleen al was de helft van dat bedrag en dan had ik nog geen eten en drinken in huis. Kortom: het was de hoogste tijd om nauwkeurig bij te gaan houden wat er maandelijks inkwam en uitging, zodat ik niet tekort zou komen. Ik kan me herinneren dat ik destijds een notitieboekje had waarin ik keurig al mijn uitgaven noteerde.

En nu, zeven jaar later, heb ik door de jaren heen veel handigheidjes verzameld voor het bijhouden van je inkomsten en uitgaven. Mijn beste tips deel ik graag met je.

Tip 1: Pin al je uitgaven

Veel budgetguru's geven de tip om elke week een vast bedrag te pinnen voor bijvoorbeeld je boodschappen. Het fysiek in handen hebben van geld, zou je bewuster moeten maken van het uitgeven van geld. Bovendien kun je niet meer uitgeven dan het bedrag dat je gepind hebt.

Daar is natuurlijk wat voor te zeggen, maar ik ga je juist een compleet tegenovergestelde tip geven. Pin al je uitgaven en betaal zo min mogelijk contant. Uitgaven die je contant doet, zijn namelijk niet meer te traceren.

Als ik een contante uitgave doe, vergeet ik die dezelfde dag nog. Als ik dan twee weken later een lijstje wil maken van mijn uitgaven, dan weet ik vrijwel zeker dat deze contante uitgave niet in mijn overzicht komt. Ik weet gewoonweg niet meer wat ik heb uitgegeven en waaraan. Pintransacties kun je altijd terugvinden, zelfs van jaren geleden. Door al je uitgaven te pinnen is er eigenlijk geen één uitgegeven euro meer die aan jouw aandacht ontsnapt. Dit is wat mij betreft ook dé nummer 1 tip om te beginnen met het creëren van inzicht in je inkomsten en uitgaven.

Tip 2: Spreadsheet voor inkomsten & uitgaven

Als je alles pint, ben je er dus zeker van dat je al je uitgaven kunt achterhalen. Nu is het tijd om een overzicht te maken van al je inkomsten en uitgaven en ze op te delen in verschillende categorieën. 

Zo'n notitieboekje dat ik jaren geleden gebruikte, is erg schattig, maar ook erg onhandig. Want eigenlijk had ik zo nog steeds geen overzicht, behalve een lijstje met allerlei bedragen die ik nog handmatig bij elkaar op moest tellen. Dat moest makkelijker kunnen, dacht ik. Toen ik op mijn 21e afgestudeerd was, ging werken en definitief uit huis ging, maakte ik een Spreadsheet voor mijn inkomsten en uitgaven. Daar kon ik een paar keer per maand mijn uitgaven in doorvoeren, ze opdelen in verschillende categorieën en het rekenwerk werd voor mij gedaan. Ideaal!

Vijf jaar geleden begon ik dus met deze Spreadsheet die ik tot op de dag van vandaag nog gebruik. Door de jaren heen heb ik er steeds wat dingen aan aangepast, zoals het werken met verschillende kleuren per uitgavencategorie. Inmiddels kun je deze Spreadsheet ook gratis downloaden op mijn website. Wist je dat inmiddels al meer dan 1.500 mensen de Spreadsheet gedownload hebben?

Download hier de Spreadsheet voor jouw inkomsten & uitgaven. Kopieer deze naar je eigen Google Drive of een Excel-bestand om 'm te bewerken.

Ik plan twee tot drie keer per maand een momentje in om mijn inkomsten en uitgaven in de Spreadsheet bij te werken. Ik open mijn bankapp, leg mijn telefoon naast mijn laptop en kan in een paar minuten al mijn uitgaven overnemen in de Spreadsheet. Heb ik gedurende de maand toch wat contante uitgaven gedaan? Dan probeer ik die dezelfde dag nog in mijn Spreadsheet te verwerken, zodat ik ze niet vergeet. 

Ik geef elke uitgave een kleurtje, sorteer deze vervolgens op kleur en voilà; ik zie precies wat ik heb uitgegeven en waaraan. 

Tip 3: Dyme, een digitaal huishoudboekje

Wil je het jezelf nóg makkelijker maken? Dan zijn er verschillende apps die je kunt koppelen aan je bankrekening. Een transactie wordt vervolgens automatisch aan een categorie gematcht. De apps worden steeds slimmer en kunnen ook steeds beter herkennen wanneer je boodschappen doet, je je hypotheek betaalt of een nieuw jurkje koopt. 

Eén van die apps is de app van Dyme, die je vrijwel met alle grote banken kunt koppelen. Al je transacties worden vervolgens in de app ingeladen en automatisch al aan een categorie gekoppeld. Toen ik de app voor het eerst probeerde, was ik benieuwd hoe goed Dyme mijn uitgaven zou herkennen. 

Is een transactie aan de verkeerde categorie gekoppeld? Dan kun je deze handmatig aan de juiste categorie koppelen en ook soortgelijke transacties (bijvoorbeeld van of naar hetzelfde bedrijf) in één keer koppelen aan diezelfde categorie. 

Wat onderscheidend is aan Dyme, is dat de app je ook stimuleert om te besparen. Bij je 'Acties' laat Dyme direct zien op welke uitgaven je kunt besparen. Zo vertelt Dyme mij dat ik €111,30 kan besparen op mijn Ziggo-contract, €130,20 op mijn Eneco-contract en tot wel €200,- op mijn autoverzekering.

Je kunt vanuit de app bepaalde abonnementen direct opzeggen. Zie je dat er voor de zoveelste maand geld is afgeschreven voor je sportschoolabonnement dat je toch niet gebruikt? Met een paar klikken op de knop kun je je abonnement opzeggen. En ben je benieuwd of je binnen je huidige uitgaven kunt besparen, bijvoorbeeld voor je energiecontract, televisie- en internetabonnement of verzekeringen? Dan kun je Dyme ook inschakelen om voor jou te onderhandelen. Jij vult je gegevens in en Dyme regelt de rest. Ik ga deze app de komende maanden eens proberen naast het gebruik van mijn Spreadsheet. Wie weet bevalt de app wel zó goed dat ik vaarwel ga zeggen tegen mijn Spreadsheet. 

Heb jij al een goed inzicht in je inkomsten en uitgaven? Zo ja: hoe doe jij dat?

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Dyme.